Eerste poli voor afbouwen antidepressiva geopend

GGZ inGeest en Amsterdam UMC hebben per 1 januari 2021 de eerste afbouwpoli van Nederland geopend. Patiënten uit de regio Amsterdam met een angststoornis, dwangstoornis of depressie volledig in remissie kunnen hier terecht voor advies en begeleiding bij het afbouwen van antidepressiva. 

Meer dan een miljoen mensen in Nederland slikken medicijnen tegen depressie en angststoornissen en bij een gedeelte van deze patiënten ontstaat op enig moment de behoefte om deze medicatie af te bouwen. “Bij de grote meerderheid van die stoppers gaat dat goed, maar ongeveer een kwart van hen ondervindt daar problemen bij,” vertelt psychiater en mede-initiatiefnemer van de afbouwpoli Christiaan Vinkers tegen Het Parool. De poli is er voor patiënten die opzien tegen het afbouwen, bij wie een eerdere poging niet is gelukt of bij wie angst bestaat dat oorspronkelijke klachten terugkomen.  

Op de afbouwpoli werkt een multidisciplinair team van psychiaters, (klinisch) psychologen, verpleegkundig specialisten en apothekers samen. Na een intake wordt besloten of een patiënt – aan de hand van een op maat gemaakt plan – mag beginnen met afbouwen. Dit kan op de poli plaatsvinden, maar kan ook onder begeleiding van eigen psychiater of huisarts.  

Afbouwen is voor Vinkers en zijn collega’s overigens geen doel op zich. Afbouwen moet op een zorgvuldige manier gebeuren, vertelt hij tegen het Nederlands Kenniscentrum Angst, Dwang, Trauma en Depressie. In sommige gevallen kan het advies ook zijn om juist niet te stoppen met antidepressiva, of in ieder geval nog niet.  

Er is veel wetenschappelijke kennis over het opbouwen van antidepressiva, maar dit ontbreekt omtrent het verantwoord afbouwen. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) bevestigt aan de NOS het gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing, maar geeft aan dat er wel veel onderzoek op dit gebied is gedaan en ook momenteel nog plaatsvindt. Vinkers: “Het afbouwen van antidepressiva doet iedereen op een andere manier, omdat daar nog maar weinig onderzoek naar is gedaan. Maar het weinige dat we wél weten, komt allemaal samen in de kennis en expertise van de afbouwpoli.”  

Op de afbouwpoli wordt geen onderzoek gedaan. Wel hoopt vinkers dat de poli een bijdrage kan leveren aan de huidige kennislacunes. “Ons doel is om mensen zo goed mogelijk te helpen bij het afbouwen en tegelijkertijd te leren van de ervaring die we zo opdoen. Die kennis willen we weer naar de huisartsen en psychiaters brengen, zodat wij uiteindelijk niet meer nodig zijn. Het mooiste zou dus zijn als we onszelf uiteindelijk kunnen opheffen.”