prof.dr J. (Jim) van Os,

Jim van Os is hoogleraar Psychiatrische Epidemiologie en Publieke GGZ en Voorzitter van de Divisie Hersenen van Het UMC Utrecht. In het UMC Utrecht is hij onder andere actief op het gebied van patiëntenparticipatie, het ontwikkelen van zorginkoop op basis van samenwerking en populatiezorgbehoefte in plaats van concurrentie, en zin en onzin van accreditatie. Hij is sinds 2011 lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en sinds 2016 Fellow van King’s College London. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. In 2014 kwam zijn boek ‘De DSM-5 Voorbij’ uit en in 2016 ‘Goede GGZ!’ (samen met Philippe Delespaul e.a.). In 2021 verschijnt ‘We zijn God niet: Een pleidooi voor een nieuwe psychiatrie van samenwerking’, geschreven samen met Myrrhe van Spronsen. Hierin wordt het Ecosysteem Mentale Gezondheid beschreven (GEM project).

Het GEM project is een social trial dat op verscheidene plekken in Nederland van start zal gaan, mogelijk gemaakt door Health Holland en ZonMW. GEM beschrijft hoe de meta-kenniscomponenten van de zijde van de psychiatrie, psychologie en ervaringsdeskundigheid, inzake het proces van ‘beter worden’ bij psychisch lijden, elkaar steeds meer vinden in een benadering die uitgaat van activeren van zelflerend / zelfherstellend vermogen op basis van relationeel werken, social holding en sociaal ondernemen.  Alleen hoe organiseer je dat in een functioneel systeem van ggz, die samenwerkt met het sociaal domein? In een 4-jarig experiment wil GEM aantonen dat het grootste deel van de mensen met gevoeligheid voor psychisch lijden baat hebben bij een gedifferentieerde, onder eigen regie tot stand te brengen verwijzing naar een breed palet van interventies waaronder ervaringsdeskundige-, publieke-, online-, groeps-, social holding- en sociaal ondernemen benaderingen. Het experiment omvat ook onderzoek naar een structureel bekostigingsmodel op basis van een integrale samenwerking tussen alle betrokken partijen in de keten.