Antipsychotica en seksuele bijwerkingen

Samenvatting

Seksuele bijwerkingen komen frequent voor bij het gebruik van psychofarmaca, waaronder antipsychotica. Seksuele bijwerkingen zijn geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven en afgenomen therapietrouw. Het is belangrijk dat behandelaars actief vragen naar seksuele bijwerkingen en samen met de patiënt de last overwegen. De kans op seksuele bijwerkingen verschilt per antipsychoticum, afhankelijk van de farmacologische eigenschappen. Bij het ontstaan van seksuele bijwerkingen spelen onder andere de mate van dopamineantagonisme, prolactineverhoging en alfa-1-receptorantagonisme een rol. Seksuele disfunctie komt frequent voor bij patiënten die risperidon en oudere antipsychotica gebruiken, terwijl het minder vaak voorkomt bij gebruik van clozapine, olanzapine, quetiapine en aripiprazol. Qua behandelstrategieën bij seksuele bijwerkingen kan in de eerste plaats dosisverlaging of het switchen naar een antipsychoticum met minder kans op seksuele bijwerkingen worden overwogen. Als dit niet effectief is, kan ook het toevoegen van een dopamineagonist, aripiprazol of een fosfodi-esteraseremmer een gunstig effect hebben.