Clozapinemonitoring: praktische wenken bij de onderhoudsbehandeling

Samenvatting

In de behandeling van schizofrenie is clozapine is het enige, wetenschappelijk onderbouwd effectieve antipsychoticum wanneer twee andere antipsychotica niet of onvoldoende effectief waren. Kort gezegd: clozapine werkt waar andere middelen falen. Hoewel daar de laatste jaren enige verandering in lijkt te komen en het gebruik van clozapine in Nederland toeneemt, is er nog steeds sprake van terughoudendheid bij psychiaters om clozapine voor te schrijven. Deels zal dit te maken hebben met ‘onbekend maakt onbemind’, deels wellicht met de afschrikwekkende werking van leukopenie en agranulocytose met bijkomende verplichtingen, zowel van de kant van de psychiater als van de patiënt. In dit artikel worden de belangrijkste potentieel levensbedreigende bijwerkingen van clozapine behandeld, inclusief de diagnostiek, differentiële diagnostiek en handelwijze. Daarnaast worden de praktisch belangrijkste problemen, zoals reactie op ontsteking en koorts, interacties met leefgewoontes en (co)medicatie behandeld.