Geaccrediteerde nascholing
Menu

Keuze van tricyclische antidepressiva bij kwetsbare ouderen

  • 00Inleiding
  • 01Studies met antidepressiva bij ouderen – analyse Ephor-rapport
  • 02Veiligheid
  • 03Relevante bijwerkingen
  • 04 Invloed op cognitieve functies
  • 05Keuze TCA’s in Beers-lijst en STOPP/START-criteria
  • 06Bloedspiegels en farmacogenetica
  • 07Conclusie
  • 08Reacties (0)

Samenvatting

Tricyclische antidepressiva (TCA’s) hebben een beperkte plaats bij de oude patiënt vanwege de sterk anticholinerge eigenschappen van de meeste TCA’s. Indien de effectiviteit van SSRI’s onvoldoende is of de bijwerkingen een beperking voor toepassing, kan bij de oude patiënt een TCA worden geprobeerd als stap twee in de behandelopties. Uit de analyse van Ephor blijkt dat nortriptyline dan het middel van eerste keus is, vanwege het relatief geringere anticholinerge potentieel, geringere kans op sedatie en geringere kans op orthostatische hypotensie in vergelijking met de andere TCA’s. Bij onvoldoende effect of ernstige bijwerkingen op een lage dosis is een bloedspiegelbepaling geïndiceerd.

Log nu in om het volledige artikel te bekijken of om te reageren.

Abonneren

Informatie over dit artikel

Auteurs Brouwers, J.R.B.J.,
Jansen, P.A.F.
Ojik, A.L. van
Prof. dr. E.N. (Eric) van Roon,
Thema Ouderen
Accreditatie 1 accreditatiepunt
Publicatie 16 juni 2014
Editie Psyfar - Jaargang 9 - editie 2 - 2014 | Nummer 2

Leerdoelen

Na bestudering van dit artikel weet u dat:

  • gegevens over effectiviteit en veiligheid van tricyclische antidepressiva (TCA’s) bij kwetsbare ouderen schaars zijn en dus de harde ‘evidence’ beperkt is
  • vanwege de anticholinerge eigenschappen en bijwerkingen op het hart van TCA’s er een  terughoudend beleid moet zijn bij het voorschrijven van TCA’s bij ouderen; alleen bij non-respons op 1-2 SSRI’s en psychotische depressies is een TCA geïndiceerd bij kwetsbare ouderen
  • er op basis van vergelijkend klinisch onderzoek en meta-analyses naar effectiviteit geen voorkeur is te geven voor een bepaald TCA, en indien toch een TCA nodig is, nortriptyline het middel van eerste keus is op basis van een aantal aanvullende criteria over potentiёle bijwerkingen, bijvoorbeeld de Ephor-criteria (www.ephor.nl)
  • de belangrijkste anticholinerge bijwerkingen van TCA’s gevaarlijk zijn bij ouderen
  • farmacogenetisch onderzoek optioneel is en bloedspiegelbepalingen altijd nodig zijn bij onvoldoende effect of onverwachte toxische effecten bij lage dosis nortriptyline